Eén van mijn kinderen had, in zijn kindertijd soms taalvragen die hij dringend vond en die hij, als ze niet beantwoord werden, telkens weer opnieuw stelde, zoals: “Als je een inham hebt, heb je dan ook een uitham en zo niet, waarom dan niet?”
Het antwoord daarop had ik lang niet kunnen geven, ik zei altijd maar dat taal niet altijd symmetrisch is en dat ik het woord uitham niet kende, dat het misschien ooit wel bestaan had, maar dat ik dat niet wist. De vraag bleef jaren onbeantwoord. Toen, op een middag waarvoor ik geen vaste plannen had ben ik toch maar eens op zoek gegaan op het internet en stuitte op een artikel over het woord inham in een taalkundig tijdschrift uit de 19de eeuw. Het was een uitgebreid artikel waarin ik las dat het woord inham o.a. de betekenis van “kleine baai” had en het woord uitham het tegenovergestelde was, nl een “stuk aangeslibd land”. Uit dit artikel kwam naar voren dat ham een geografische aanduiding is die ook regelmatig in plaatsnamen voorkomt. Vooral in het stroomgebied van de IJssel zoals bv in het geval van Den Ham. De zoon was tevreden; de uitham bestaat, en taal is logisch en symmetrisch. Althans voor wat betreft de inham, en de uitham. Zijn vraag was beantwoord.
Februari 2015